maandag 12 oktober 2009

Leefbaarheid En Tolerantie. Bespreking MDI Jaarverslag Deel 4

En het komt allemaal door...GW!

In dit vierde hoofdstuk geeft het MDI in detail weer waar en waarop zoal gediscrimineerd wordt en hoe vaak.

Het hoofdstuk bevat een aantal tabellen waaruit met de beste wil van de wereld geen tendens te destilleren valt, dus die tabellen geven we niet weer. Ze zijn te zien in het MDI Jaarverslag 2008 (pdf).

De tabel "Discriminatie op grond van ras" heeft een interessante voetnoot:
15 Het begrip 'ras' dient, overeenkomstig het Internationaal Verdrag inzake de Uitbanning van alle vormen van Rassendiscriminatie en vaste jurisprudentie van de Hoge Raad, ruim te worden uitgelegd. Dit begrip omvat tevens huidskleur, afkomst of nationale herkomst dan wel etnische afstamming.
Dat is uitleg volgens de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB). De AWBG is een nadere uitwerking van Artikel 1 van de Grondwet en heeft dus niets te maken met artikel 137c van het Wetboek van Strafrecht (groepsbelediging): het terrein waarop het MDI meent te moeten opereren.

De tekst van dit hoofdstuk in het Jaarverslag wordt opgevrolijkt met een aantal voorbeelden van 'discriminerende uitingen'. Ook hier geldt: wie er kennis van wil nemen kijkt maar in het Jaarverslag 2008 (pdf)
4. Discriminatiegronden en uitingen per medium / locatie


4.1 Inleiding


Het MDI registreert uitingen van discriminatie op internet, onder meer op discriminatiegrond, om inzicht te krijgen in de maatschappelijke ontwikkelingen in deze.
Het MDI gaat daarbij uit van de in het Wetboek van Strafrecht14 genoemde discriminatiegronden, te weten: ras, godsdienst of levensovertuiging, hetero- of homoseksuele gerichtheid, geslacht en lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap. In onderstaande tabellen wordt het totale aantal bij het MDI gemelde uitingen per discriminatiegrond weergegeven en het aantal uitingen daarvan dat door het MDI als strafbaar is beoordeeld. Ook het aantal uitingen dat als tendentieus is beoordeeld, is in de laatste tabel meegenomen. Een tendentieuze uiting is een uiting die op zichzelf niet strafbaar is, maar die wel mee kan helpen de context van de uitingen op een locatie te bepalen. Het MDI beoordeelt uitingen namelijk altijd in hun context om de strafbaarheid ervan te beoordelen.
14 Art. 137c t/m g van het Wetboek van Strafrecht
"Het MDI beoordeelt uitingen namelijk altijd in hun context om de strafbaarheid ervan te beoordelen."

Die bewering is flagrant onjuist. We hebben daarvoor bewijzen in handen: de bezwaren die het MDI had tegen uitingen op het forum van DutchFaithFreedom: hier en hier en de zaak tegen Misdefinitie.

In die laatste zaak leverden het MDI en de openbaar aanklager brokken tekst aan zonder context (waarin bovendien was geknoeid). Bewijsstukken die door de rechter onmiddellijk van tafel geveegd werden: de rechter wenste de uitingen slechts in hun context te beoordelen.
4.2 Haat tegen moslims]

In 2008 zijn bij het MDI 204 uitingen van Haat tegen moslims gemeld die als strafbaar zijn beoordeeld. Dit zijn er minder dan de afgelopen twee jaar. Van deze 204 uitingen zijn er 165 op verzoek van het MDI verwijderd, vijf uitingen zijn toegevoegd aan bestaande aangiftedossiers en over 34 uitingen is een nieuwe aangifte gedaan.

Moslims krijgen als groep de afgelopen jaren veel aandacht in het publieke debat. Sinds de aanslagen van 11 september 2001, de moord op Theo van Gogh en de opkomst van rechtspopulistische geluiden in de politiek (die hun pijlen onder meer op moslims richten) is de toon van het publieke debat dikwijls scherp. De PVV van Geert Wilders is de partij die zich met de meeste nadruk richt tegen de islam en moslims en vormt een belangrijke oorzaak van de verscherpte tegenstellingen in het maatschappelijk debat rondom moslims.
Zoals al eerder opgemerkt: de tabellen laten zien dat er geen sprake is van een tendens.
De tabel "Discriminatie op grond van religie / levensovertuiging: islam" laat de volgende aantallen gemelde uitingen zien:
2005: 371
2006: 473
2007: 365
2008: 346

Toch heeft er volgens het MDI maar één schuld aan de tendens die er niet is: de PVV van Wilders.

Het Meldpunt bedrijft hier doorzichtige agitprop.
Deze tendens heeft al jaren zijn weerslag op het internet. Waar het publieke debat over moslims op straat, op televisie en in kranten al heftig wordt gevoerd, vallen op het internet niet zelden alle remmingen weg en worden moslims vaak op zeer grove manier beledigd. Het is overigens opvallend dat ondanks het uitbrengen van de film Fitna door Geert Wilders, het aantal strafbare uitingen gericht tegen moslims dat bij het MDI is gemeld is gedaald. Dat kan te maken hebben met het feit dat het aantal strafbare uitingen gericht tegen Marokkanen flink is toegenomen (zie paragraaf 4.7). Het MDI heeft de indruk dat Marokkanenhaat en Haat tegen moslims nogal eens door elkaar worden gebruikt om uitdrukking te geven aan dezelfde xenofobe sentimenten.
Opnieuw: er geen tendens.
En als er dan een tendens moet zijn is het deze:
- het aantal strafbare uitingen gericht tegen moslims dat bij het MDI is gemeld is gedaald (van 276 in 2007 naar 204 in 2008)
- het aantal strafbare uitingen gericht tegen Marokkanen is 'flink' toegenomen (van 184 in 2007 naar 229 in 2008)

Die tendens is dat de strafbare uitingen meer gespecificeerd zijn: men scheert de moslims steeds minder vaak over één kam.
4.3 Antisemitisme

Ook in 2008 is het aantal uitingen van antisemitisme dat bij het MDI is gemeld onverminderd hoog. 213 uitingen van antisemitisme zijn door het MDI als strafbaar
beoordeeld, waarvan 39 mede betrekking hadden op het ontkennen van de holocaust. Van deze 213 uitingen zijn 120 uitingen op verzoek van het MDI verwijderd, tien uitingen zijn bijgevoegd in een bestaand aangiftedossier en over 26 uitingen is een nieuwe aangifte gedaan.

Sinds de oprichting van het MDI is antisemitisme op het internet onverminderd hevig aanwezig. Met name uit extreemrechtse hoek, van oudsher goed vertegenwoordigd op het internet, zijn nog steeds sterk antisemitische geluiden te horen. Maar evenals afgelopen jaar is de meerderheid van de strafbaar antisemitische uitingen te vinden op grote interactieve websites als YouTube en Hyves. Daar worden ze overigens vrijwel altijd op verzoek verwijderd. Aan het einde van 2008 heeft het uitbreken van de Gaza-oorlog voor een opleving van het aantal antisemitische uitingen gezorgd.
We hebben sterk de indruk dat hier een paar 'hoeken' van waaruit antisemitische geluiden te horen zijn verzwegen worden.
4.4 Andere godsdiensten of levensovertuiging

In 2008 ontving het MDI meldingen over in totaal negen strafbare uitingen, die betrekking hadden op groepen mensen die een andere religie of levensovertuiging aanhangen dan de islam. Dit aantal is vrijwel gelijk aan de afgelopen jaren. In de meeste gevallen was de discriminerende uiting gericht tegen christenen. Van een uiting gedaan in een column op een populaire nieuwswebsite, ontving het MDI vele tientallen meldingen.
Van deze uiting is aangifte gedaan.

Zes uitingen zijn verwijderd na een verzoek van het MDI. Van één uiting is aangifte gedaan.
Die ene is de satirische column van Nico Dijkshoorn op Nu.nl.

Laten we maar hopen dat het niet een aanzet tot een tendens is.
4.5 Discriminatie van autochtone Nederlanders

In totaal 29 strafbare uitingen, gericht tegen autochtone Nederlanders, zijn in 2008 bij het MDI gemeld. Dat is iets lager dan vorig jaar, maar fors lager dan in 2006 toen het MDI nog 89 strafbare uitingen registreerde. Destijds dacht het MDI dat met de stijging van het aantal meldingen over discriminatie van autochtone Nederlanders het idee was weggenomen dat het MDI slechts voor allochtone Nederlanders is bedoeld. Uit emails die het MDI in 2008 heeft ontvangen en de cijfers van de afgelopen twee jaar, blijkt dit echter niet het geval te zijn. Uiteraard is deze gedachte onjuist en behandelt het MDI elke melding gelijk en met de grootste zorgvuldigheid. Alle 29 uitingen zijn op verzoek van het MDI verwijderd.
29 uitingen slechts. Nog even en het MDI is de enige die autochtone Nederlanders discrimineert.

Evenals de afgelopen jaren zijn veel van de strafbare uitingen gericht tegen autochtonen gedaan op websites waar juist ook andere minderheidsgroepen werden gediscrimineerd. Een deel van deze uitingen werd bijvoorbeeld aangetroffen op een website waar mensen racistische moppen kon plaatsen.
Men of mensen, kon of konden..
4.6 Discriminatie op grond van seksuele gerichtheid

Het MDI registreerde in 2008 62 strafbare uitingen gericht tegen homo’s. Dat zijn er meer dan de afgelopen jaren.

In tegenstelling tot afgelopen jaar, werd in 2008 de meerderheid van de uitingen van homohaat aangetroffen op websites gericht op de Marokkaanse gemeenschap. Overigens werden de uitingen daar altijd verwijderd.

Van de 62 strafbare uitingen zijn 59 uitingen na een verzoek van het MDI verwijderd. Van de overige drie uitingen is aangifte gedaan.
45 meldingen in 2005, 93 in 2006, 79 in 2007 en 87 in 2008. Ook hier geen tendens.
4.7 Discriminatie van Marokkanen

In 2008 registreerde het MDI 229 strafbare uitingen van discriminatie van Marokkanen. Dat is aanzienlijk hoger dan de afgelopen jaren en een voortzetting van de stijgende trend. Ook Marokkanen zijn in 2008 weer als groep tot onderwerp gemaakt van het publieke debat. Met name problematiek rond criminele jongeren van Marokkaanse afkomst in bepaalde wijken en berichtgeving daaromheen, leidde in 2008, net als in 2007, tot veel reacties die over de schreef gingen. In 2008 werden een groot deel van de uitingen van marokkanenhaat aangetroffen op weblogs en webfora van divers pluimage en op een aantal moppensites. In 2007 werd nog veruit het grootste deel van de uitingen aangetroffen op nieuwssites die bezoekers de mogelijkheid geven om te reageren op nieuwsartikelen. Dat gedeelte was in 2008 veel kleiner. Een nog kleiner deel van de uitingen is gevonden op extreemrechtse websites. Van deze 229 uitingen zijn maar liefst 212 na een verzoek van het MDI verwijderd.
Zoals reeds opgemerkt: die trend - als die er is - is er een van uitingen tegen moslims naar uitingen tegen meer specifiek Marokkanen, niet van uitingen tegen Marokkanen naar meer uitingen tegen Marokkanen.
4.8 Discriminatie van Turken

In 2008 ontving het MDI meldingen over 91 strafbare uitingen van discriminatie van Turken. Dit is veel hoger dan in 2007 toen het MDI 25 uitingen als strafbaar beoordeelde. Overigens registreerde het MDI in 2006 74 strafbare uitingen gericht op Turken. Het merendeel van de uitingen gericht op Turken werd aangetroffen op moppensites, maar ook op extreemrechtse websites en in mindere mate op mainstream interactieve websites werden uitingen van turkenhaat gevonden.

Van de 91 strafbare uitingen zijn er 90 na verzoek van het MDI verwijderd. Van de enige uiting die niet is verwijderd, is aangifte gedaan.

"Het merendeel van de uitingen gericht op Turken werd aangetroffen op moppensites..."

Trieste humor is meestal niet meer dan dat: triest. Je er druk om maken is nog triester.
4.9 Discriminatie van mensen met een donkere huidskleur

De 177 strafbare uitingen die het MDI in 2008 naar aanleiding van meldingen aantrof op internet, is een lichte daling ten opzichte van de afgelopen jaren. 156 van deze 177 uitingen zijn op verzoek van het MDI verwijderd. Over zeventien uitingen is een nieuwe aangifte gedaan. Eén uiting is bijgevoegd in een bestaand aangiftedossier.

De uitingen van anti-zwart racisme komen uit verschillende hoeken. Extreemrechts neemt een deel van de uitingen voor zijn rekening. Hier betreft het vooral klassiek racistisch gedachtegoed. Dit zijn ook de uitingen die bijvoorbeeld gepaard gaan met verwijzingen naar de Amerikaanse Ku Klux Klan en onder meer gekenmerkt worden door bijzonder grof taalgebruiken en het diskwalificeren van ‘de zwarten’ als ‘inferieur ras’.
Tegenwoordig komen alleen mohammedaanse burgemeesters daarmee weg..
Naast de extreemrechtse sites, werden uitingen van racisme aangetroffen op veel verschillende websites; van nieuwswebsites en populaire weblogs tot moppensites en videosites als YouTube. Maar in 2008 werd de meerderheid van de strafbaar racistische uitingen gevonden op extreemrechtse websites.
Dat is dan misschien een verklaring voor de daling: slechts extreemrechtse websites houden zich daar nog mee bezig.
4.10 Discriminatie op grond van ‘overige afkomst’

Het MDI heeft in haar registratieprogramma de categorie ‘overige afkomst’. In deze categorie worden zowel uitingen van discriminatie met behulp van algemene termen zoals buitenlander, immigrant, allochtoon en andere afkomsten geregistreerd.

Weliswaar is de uiting in het voorbeeld gedaan in 2006, de uiting is pas gemeld in 2008. Dit illustreert hoe oudere uitingen, indien zij op het internet blijven staan, keer op keer mensen kunnen beledigen.
Dit toont slechts aan dat uitingen, als ze maar lang genoeg op internet staan, altijd wel door iemand zullen worden gelezen die zich erdoor beledigd voelt..
Het aantal strafbare uitingen in deze categorie is flink gestegen ten opzichte van 2007, naar 169 uitingen (91 in 2007). Overigens is dit aantal nog steeds lager dan in 2006 toen 191 strafbare uitingen van discriminatie op grond van ‘overige afkomst’ werd geregistreerd. Van deze 169 uitingen zijn 144 uitingen op verzoek van het MDI verwijderd. Van negen uitingen is aangifte gedaan.

Veel van deze uitingen zijn aangetroffen op extreemrechtse websites en op moppensites.
Ook zijn veel uitingen, meer dan de andere categorieën, aangetroffen op profielenwebsites, met name op Hyves. De uitingen op dergelijke sites zijn altijd na verzoek van het MDI verwijderd.
Ook hier is er geen tendens zichtbaar.
4.11 Discriminatie op overige gronden

In deze paragraaf worden discriminerende uitingen besproken, die betrekking hebben op andere (en kleinere) categorieën en gronden dan die in eerdere paragrafen zijn behandeld.

Over Aziaten is in 2008 één strafbare uiting bij het MDI geregistreerd. Tegen Roma en/of Sinti zijn vijftien strafbare uitingen geregisteerd. Dat is opvallend veel hoger dan in 2007, toen er maar één strafbare uiting bij het MDI werd gemeld. De vijftien uitingen werden op drie verschillende sites aangetroffen. Van de vijftien uitingen zijn er twaalf verwijderd en van de overige drie uitingen is aangifte gedaan.

Over Aziaten is in 2008 één strafbare uiting bij het MDI geregistreerd. Deze uiting is opverzoek van het MDI verwijderd.

Met betrekking tot de discriminatiegrond ‘handicap’, pas sinds een paar jaar toegevoegd aan de anti-discriminatieartikelen van het Wetboek van Strafrecht, ontving het MDI een melding met betrekking tot één strafbare uiting, die is verwijderd.

Over discriminatie op grond van geslacht (alleen strafbaar als sprake is van “aanzetten tot haat of discriminatie”) registreerde het MDI ook één uiting als strafbaar en ook die uiting is verwijderd.
Allemaal te marginaal om er een conclusie aan te kunnen verbinden.
4.12 Uitingen per medium/locatie

Het MDI neemt meldingen in behandeling over discriminatie op het Nederlandse deel van internet.18 Internet omvat meer dan alleen het World Wide Web.19 Het internet behelst ook digitale communicatievormen als email, P2P (bijvoorbeeld Limewire of Soulseek), chat, nieuwsgroepen, online gaming en Second Life. Zoals uit bovenstaande tabel blijkt, betreft het overgrote deel van de meldingen bij het MDI websites en een kleiner deel discussiefora en weblogs.
18 Hiermee wordt onder meer gedoeld op websites die in Nederland worden gehost, maar ook websites die in het buitenland worden gehost en gericht zijn op de Nederlandse samenleving en/of vanuit Nederland worden onderhouden.
19 WWW; websites, webforums, weblogs etcetera.

Het MDI toetst ook of de gemelde uitingen openbaar zijn en onderneemt in beginsel slechts stappen als de uitingen ook inderdaad openbaar online staan. In het openbaar houdt in dat de uiting door het publiek waargenomen kan worden. Vrijwel alle websites, webfora, weblogs en dergelijke zijn openbaar. Men hoeft immers slechts het adres of de URL20 in te typen en de pagina's verschijnen op het beeldscherm. Bij hoge uitzondering is een website beveiligd met een password dat slechts in beperkte kring bekend is.
20 Met de Uniform Resource Locator wordt naar de locatie van een pagina op het internet verwezen

Bij veel webfora en weblogs kunnen slechts geregistreerde leden berichten plaatsen. Hieruit zou eventueel afgeleid kunnen worden dat dergelijke weblogs en webfora niet openbaar zijn. Dit is niet het geval. Berichten zijn ook voor niet-geregistreerde leden te lezen. Daarnaast is het lidmaatschap doorgaans een volledig geautomatiseerd proces waarbij iedereen lid kan worden, zonder daarvoor toestemming van het beheer van een forum te hoeven vragen.

Tot vorig jaar maakte het MDI onderscheid tussen websites enerzijds weblogs en webfora anderzijds. Voorheen was het zo dat de eigenaar / beheerder doorgaans zelf de inhoud van de website online zette. Bij weblogs en webfora waren het veelal de bezoekers. Tegenwoordig is dat onderscheid deels weggevallen, nu ook de meeste websites bezoekers ruim de mogelijkheid bieden tot het plaatsen van filmpjes, foto’s, reacties, commentaren en andere uitingen.

Evenals vorig jaar is het aantal uitingen op weblogs gedaald. Het lijkt er op dat het fenomeen weblog wat minder populair is en /of er meer webloggers zijn die er in slagen discriminerende uitingen effectiever te weren. Het aantal uitingen gedaan in video’s is wat lager dan vorig jaar, maar nog steeds fiks hoger dan eerdere jaren. Het betreft hier met name YouTube. Er zijn de helft minder uitingen geregistreerd die per email zijn gedaan.
"Evenals vorig jaar is het aantal uitingen op weblogs gedaald."

Vermoedelijk wordt hier bedoeld dat het aantal meldingen over uitingen op weblogs is gedaald.
Dat kan kloppen want de tabel vertoont een tendens(je): 199 in 2005, 265 in 2006, 165 in 2007 en 94 in 2008.

Conclusie: van een significante tendens in het aantal meldingen op welk terrein dan ook is geen sprake.

Maar dat neemt niet weg dat, volgens het MDI, Geert Wilders daarvoor verantwoordelijk is.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten