maandag 12 oktober 2009

Bespreking rapport: Rechtsextremisme Op Het Internet. Deel 2.

Dit onderzoek naar extreemrechts op het internet heeft het onderzoeksgebied door anderen laten afbakenen.

Om extreemrechts in kaart te kunnen brengen (en eventueel aan te kunnen pakken) moet natuurlijk wel bekend zijn wat extreemrechts nu eigenlijk precies is:
Hoofdstuk 1.
Werkwijze: Definiëring van ‘extreemrechts’ en selectie van de websites

Het is niet eenvoudig om extreemrechts te definiëren. Wetenschappers uit diverse disciplines hebben extreemrechts de afgelopen decennia onderzocht, maar er is geen consensus over een eenduidige definitie. Doorgaans wordt een selectie van kenmerken gebruikt die in een bepaalde combinatie extreemrechts typeren. Hierna volgt een kort overzicht van de achtergronden en kenmerken die in verschillende wetenschappelijke literatuur wordt gehanteerd. Daarna volgt de selectie van kenmerken die in dit onderzoek zijn gebruikt om een selectie van websites te maken.

Kenmerken
In dit onderzoek is uitgegaan van een politiek-ideologische benadering. Binnen dit perspectief onderscheiden de politicologen Holsteyn en Mudde een aantal deelbegrippen die extreemrechts typeren: nationalisme, racisme, etnocentrisme, antidemocratisme en het streven naar een sterke staat. De Zwitserse politicoloog en filosoof Altermatt gebruikt vergelijkbare kenmerken: agressief nationalisme en/of etnocentrisme, (biologisch) racisme, antisemitisme, autoritarisme, anti-egalitaire maatschappijopvatting, nadruk op culturele homogeniteit, acceptatie van geweld als middel om sociale en politieke conflicten te beslechten, demagogie en absolutistische aanspraken op de waarheid. Volgens Altermatt zijn dit de vaste bestanddelen van extreemrechts die zich afhankelijk van de context op verschillende wijzen manifesteren. De onderdelen van de definitie zijn echter cumulatief: personen, groepen of websites vallen eenvoudig buiten de definitie vallen indien ze aan één element niet voldoen, maar verder wel alle kenmerken van extreemrechts hebben.
"De onderdelen van de definitie zijn echter cumulatief: personen, groepen of websites vallen eenvoudig buiten de definitie vallen indien ze aan één element niet voldoen, maar verder wel alle kenmerken van extreemrechts hebben."

Vermoedelijk wordt er met deze kromme zin bedoeld dat extreemrechts alleen extreemrechts is als aan alle kenmerken (agressief nationalisme en/of etnocentrisme, (biologisch) racisme, antisemitisme, autoritarisme, anti-egalitaire maatschappijopvatting, nadruk op culturele homogeniteit, acceptatie van geweld als middel om sociale en politieke conflicten te beslechten, demagogie en absolutistische aanspraken op de waarheid) is voldaan. Met een dergelijk rigoreus selectiecriterium blijven er natuurlijk maar weinig websites over om op een lijst te zetten. De onderzoekers hanteren dit criterium dan ook niet.
Onderzoekers van de Anne Frank Stichting bakenen extreemrechts af door gebruik te maken van een onderscheid in twee elementen die extreemrechts typeren, namelijk afkeer van het volksvreemde” en “volksvijandigheid” Het eerste heeft betrekking op cultuurverschillen zoals die door extreemrechts worden ervaren en het tweede op een afkeer van politieke tegenstanders. Deze elementen kunnen op verschillende wijze gestalte krijgen, afhankelijk van verschillend gedachtegoed en de presentatie daarvan. Een goed voorbeeld van zo’n kenmerk is antisemitisme, dat een uiting is van afkeer van het volksvreemde. Lang niet alle sympathisanten van extreemrechts hebben antisemitische opvattingen, maar in combinatie met andere kenmerken kan antisemitisme wel een aanwijzing zijn dat er sprake is van extreemrechts gedachtegoed.
"Het eerste heeft betrekking op cultuurverschillen zoals die door extreemrechts worden ervaren en het tweede op een afkeer van politieke tegenstanders.”

Dus iets is extreemrechts omdat het een extreemrechts sentiment koestert? Dat is geen definitie, maar een cirkelredenering.

En "afkeer van politieke tegenstanders"? Volgens dat criterium is vrijwel het gehele Parlement extreemrechts.

Maar deze nogal dwaze criteria gaan de onderzoekers gelukkig ook niet hanteren.
Uiteindelijk heeft het MDI op basis van eigen ervaring en expertise en op basis van bovenstaande wetenschappelijke literatuur een aantal kenmerken onderscheiden dat is gebruikt voor de selectie van websites. Deze kenmerken zijn: racisme, antisemitisme, homohaat, haat tegen moslims, haat tegen allochtonen, ultra-nationalisme, verwerpen van democratische grondbeginselen en een positieve associatie met het Derde Rijk.
Dit zijn dus de acht kenmerken die het Meldpunt Discriminatie Internet hanteert om te bepalen of een website extreemrechts genoemd kan worden.

Interessant.
Is een website die zich schuldig maakt aan al deze kenmerken behalve antisemitisme extreemrechts? Dat lijkt voor de hand te liggen.

Volgende vraag:
Is een website die zich schuldig maakt aan al deze kenmerken behalve haat tegen moslims en haat tegen allochtonen extreemrechts?
Nog steeds? Of zijn zes van de acht kenmerken niet genoeg? Hoeveel dan wel? Het rapport geeft hierin geen uitsluitsel.

Maar het raakt een pijnlijk punt, want de islam voldoet volledig aan de overige zes kenmerken (racisme, antisemitisme, homohaat, ultra-nationalisme, verwerpen van democratische grondbeginselen en een positieve associatie met het Derde Rijk).

Betekent dit dat we ook een groot aantal islamitische websites in de 'lijst van extreemrechtse websites' zullen gaan aantreffen?

Het formuleren van een achttal kenmerken zou in moeten houden dat alle websites die voldoen aan 3/4 van de kenmerken als extreemrechts gekenschetst kunnen worden.
Dus ook islamitische (en mogelijk ook christelijke of boeddhistische of andere websites die evenveel kenmerken vertonen) kunnen extreemrechts zijn.

Waar het om gaat is: voldoen websites aan de criteria?
En dus niet: voldoen de door het MDI geselecteerde en van rechtsextremisme verdachte websites aan de criteria?

Zijn er islamitische sites te vinden in de lijst van extreemrechtse websites? Nee natuurlijk niet. Het MDI kijkt maar één kant uit, negeert soepeltjes wat er niet in het kraam te pas komt en diskwalificeert daarmee bij voorbaat dit hele 'onderzoek'.

Als er geen reden is om islamitische websites op te nemen in de lijst van extreemrechtse websites (iets waar de onderzoekers blijkbaar van overtuigd zijn) dan is er ook geen reden om extreemrechtse websites die veel, maar niet alle, kenmerken vertonen op die lijst te zetten.
Selectie van websites
Voor de selectie van de websites is gebruik gemaakt van het meldingsarchief van het MDI. Daarnaast is het overzicht van (extreem)rechtse websites van de journalist Joep Dohmen geraadpleegd: een inventarisatie van (extreem)rechtse websites die de afgelopen tien jaar op het Nederlandse deel van het internet voorkwamen.
Het Joep Dohmen overzicht is deze (althans, dit is wat er na wat geknoei in inmiddels verdonkeremaande pdf-files uitgekomen is):

Overzicht van vrijsprekende, rechtse en extreemrechtse websites onderzoek NRC Handelsblad 25 augustus 2007
Een lijstje waar het forum DutchFaithFreedom overigens ook in voorkomt, met als kwalificatie in de kolom 'soort': "radicaal rechtse site, anti-moslim, allochtonenkritisch").

Duns Ouray schreef een column over Joep Dohmen en zijn overzicht op Het Vrije Volk:
NRC steeds verder verstrikt in web van eigen leugens

Deze passage uit de column van Duns Ouray is interessant:
Het NRC verzuimt echter deze groei af te zetten tegen de totale groei van het internet. Er komen dagelijks miljoenen blogs bij. Daar rept de NRC met geen woord over. Als in werkelijkheid de groei van extreemrechtse sites synchroon loopt met de totale groei van het internet, is het immers een non-item. Dat is leugen nummer 1.
Dat is precies wat het Meldpunt Discriminatie Internet ook doet, of liever gezegd niet doet: uit niets blijkt dat er bij het signaleren van de trend (die er overigens helemaal niet is) rekening gehouden wordt met de totale groei van het internet.
Bovendien is gebruik gemaakt van een lijst van websites die ons is aangeleverd door de antifascistische onderzoeksgroep Kafka. Op basis van deze informatie zijn, onder meer door middel van hyperlinks en andere verwijzingen, meer extreemrechtse websites aangetroffen. Tevens is gebruik gemaakt van zoekmachines zoals google.nl. Dit selectieproces heeft geresulteerd in een overzicht van 114 websites. Deze websites zijn onderverdeeld in websites met een nazistisch karakter en websites zonder nazistische elementen, zogenaamd “klassiek extreemrechts”. Van de 114 extreemrechtse websites zijn 59 geclassificeerd als klassiek extreemrechts en 55 als nazistisch.
Dat het aantal geselecteerde websites (114) exact overeenkomt met het aantal soera's in de koran is natuurlijk geheel toeval.

Over de Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka meldt Wikipedia:

De Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka is een antifascistische en linkse onderzoeksgroep.

De onderzoeksgroep is afkomstig uit de kraakscene. De naam 'Kafka' was oorspronkelijk in gebruik als acroniem voor Kollektief Anti Fascistisch/Kapitalistisch Archief. Kafka doet onderzoek naar zowel groepen als personen in Nederland die door haar als extreemrechts worden beschouwd, en de ontwikkelingen die daarmee samenhangen. De resultaten worden gepubliceerd op de website van Kafka en in het kwartaalblad Alert! van de AFA.

Onderzochte organisaties zijn onder andere Nieuw Rechts, de Moon-sekte, Voorpost en de Nederlandse Volks-Unie.

Kafka ontvangt geen directe subsidie en bestaat bij de gratie van donaties.
Extreemlinks dus.

Nu is iedereen vrij om zelf te bepalen uit welke bronnen hij wil putten, maar men zou twijfels kunnen hebben over de keus voor deze bron en in hoeverre die keuze bijdraagt aan een onbevooroordeeld onderzoek.

Ook de twee andere bronnen hebben namelijk een politieke agenda. Het NRC/Joep Dohmen probeerde in 2007 een aantal niet-linkse vrijsprekerswebsites (om maar eens een pleonasme te gebruiken) in het verdomhoekje van extreemrechts te schuiven. Het Meldpunt Discriminatie Internet werkte mee aan de voorbereiding van het komende showproces tegen Wilders en voert nog steeds een hetze tegen de man (zie het Jaarverslag 2008 van het MDI).

Dit onderzoek naar extreemrechts op het internet heeft het onderzoeksgebied door anderen laten afbakenen.

Lees verder: deel 3

Geen opmerkingen:

Een reactie posten